Spadki zagraniczne
Z kwestią dziedziczeniem od dnia 17 sierpnia 2015 roku pojawił się kolejny problem, który w wielu przypadkach może być barierą nie do przejścia. Od tego dnia zgodnie z art. 21 Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego I Rady (UE) NR 650/2012 z dnia 4 lipca 2012 r. w sprawie jurysdykcji, prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń, przyjmowania i wykonywania dokumentów urzędowych dotyczących dziedziczenia oraz w sprawie ustanowienia europejskiego poświadczenia spadkowego
http://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=CELEX:32012R0650
prawem właściwym dla ogółu spraw dotyczących spadku jest, jeżeli przepisy rozporządzenia nie stanowią inaczej, jest prawo państwa, w którym zmarły miał miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci. W przypadku gdy wyjątkowo, ze wszystkich okoliczności sprawy jasno wynika, że w chwili śmierci zmarły był w sposób oczywisty bliżej związany z państwem innym niż państwo, którego prawo byłoby właściwe na mocy ust. 1, prawem właściwym dla dziedziczenia jest prawo tego innego państwa.
Co to oznacza? Zgodnie z tymi przepisami postępowanie spadkowe prowadzi się w kraju gdzie mieszkał spadkodawca. Biorąc pod uwagę rozmiar emigracji Polaków może się okazać, że wiele osób nie będzie w stanie w ogóle podjąć się postępowania spadkowe za granicą z uwagi na problemy prawne lub koszty prawnika i postępowania za granicą.
Rozporządzenie jednak umożliwia wskazanie prawa według jakiego i gdzie będzie prowadzić postępowania spadkowe. Zgodnie z art. 22 rozporządzenia można dokonać wyboru jako właściwego prawa państwa, którego jest obywatelem w chwili dokonywania wyboru lub śmierci, a jeśli jest obywatelem kilku krajów, może wybrać prawo każdego z tych państw, których posiada obywatelstwo w chwili wyboru lub śmierci.
Wybór prawa musi być dokonany w sposób wyraźny w oświadczeniu w formie rozrządzenia na wypadek śmierci lub musi wynikać z postanowień takiego rozrządzenia.
Dokonanie wyboru prawa w testamencie (rozrządzeniu na wypadek śmierci) nie zamyka jeszcze problemu. Zgodnie z art. 4 i następne rozporządzenia Sądy państwa członkowskiego, w którym zmarły miał swoje miejsce zwykłego pobytu w chwili śmierci, mają jurysdykcję do orzekania co do ogółu spraw dotyczących spadku. W przypadku gdy wybrane przez zmarłego prawo regulujące dziedziczenie po nim zgodnie z art. 22 jest prawem państwa członkowskiego, zainteresowane strony mogą umówić się, że wyłączną jurysdykcję do orzekania w sprawie dotyczącej spadku mają sąd lub sądy tego państwa członkowskiego.
Wskazanie zatem prawa kraju obywatelstwa umożliwia zatem dokonanie wyboru sądu właściwego do prowadzenia postępowania spadkowego przez zainteresowane strony i prowadzenie dzięki temu sprawy w kraju.
Niezależnie od umowy wskazującej sąd danego kraju, sąd (zagraniczny) może, na wniosek jednej ze stron postępowania stwierdzić brak swojej jurysdykcji, jeśli uzna, że sądy państwa członkowskiego, którego prawo wybrano, mają lepsze możliwości orzekania w danej sprawie spadkowej, biorąc pod uwagę okoliczności praktyczne tej sprawy spadkowej takie jak miejsce zwykłego pobytu stron oraz położenie składników majątku. Sąd kraju wybranego przez spadkodawcę może też stać właściwy jeśli strony postępowania wyraźnie uznały jurysdykcję sądu, do którego wniesiono sprawę.
Podstawą jest, jeśli ktoś przebywa stale za granicą (miejsce zwykłego pobytu), sporządzenie testamentu, w którym dokona się wyboru prawa według którego ma się toczyć postępowanie spadkowe, co umożliwia w dalszym ciągu wybór sądu według tego prawa. Można bagatelizować te przepisy, ale życie może mieć inne zdanie i majątek zostawiony w Polsce może podlegać prawu obcemu, co może skutecznie uniemożliwić rozwiązanie spraw spadkowych
Kancelaria świadczy usługi w zakresie dziedziczenia usługi polegające na udzielaniu porad prawnych, przygotowania odpowiednich dokumentów do Sądu i dalszego reprezentowania przed Sądem, ustalenia kręgu spadkobierców oraz pomocą w czynnościach z udziałem notariusza, gdy przepisy prawa wymagają aktu notarialnego.
Radca Prawny Rafał Grądys
odpowie na Państwa pytania i wątpliwości pod poniższym numerem telefonu i adresem mailowym:
tel. 510 – 565 – 710
e-mail: consilior@o2.pl
Consilior Kancelaria Radcy Prawnego Częstochowa ul. Dąbrowskiego 52/1